Nosework dla psa to młoda, zdobywająca coraz większą popularność dyscyplina kynologiczna wywodząca się z pracy psów służbowych szkolonych m.in. do wyszukiwania substancji zakazanych takich jak narkotyki czy materiały wybuchowe.
Sport ten polega na przeszukiwaniu wyznaczonych obszarów przez psy, które muszą znaleźć ukryte próbki zapachowe i zasygnalizować przewodnikowi w jasny sposób, że w danym miejscu została schowana. Zadaniem przewodnika jest właściwie odczytać sygnały psa i zgłosić odnalezienie próbki.
Psiaki wykorzystują te same zdolności niezależnie od tego jakiego zapachu szukają. Na zawodach Nosework Polska wykorzystujemy naturalne olejki zapachowe, korzystamy z trzech zapachów:
- cynamon,
- pomarańcza,
- goździk.
Pierwszym etapem oficjalnych startów są egzaminy zdawane z osobnych zapachów. Egzamin polega na odnalezieniu próbki zapachowej ukrytej w jednym z dwunastu kartoników.
Przygotowanie psiaka do egzaminów trwa ok 6 do 8 tygodni.
Po zaliczonych egzaminach możemy rozpocząć starty w zawodach, zaczynając od klasy I, gdzie do odnalezienia mamy 1 próbkę o zapachu cynamonu.
Każda klasa dodatkowo jest podzielona na 5 kategorii:
- Interior czyli przeszukiwanie pomieszczeń – próbka ukryta w pomieszczeniu np. w podłodze, na meblach, pilocie do telewizora itd.
- Containers – 20 przedmiotów , mogą to być walizki, pojemniki śniadaniowe, portfele tak naprawdę wszystko w czym jesteśmy w stanie ukryć próbkę zapachową
- Vehicle – próbka ukryta na samochodzie, przeszukujemy pojazd tylko na zewnątrz np. szczeliny drzwi, klamki, tablice rejestracyjne- wszędzie tam gdzie możemy umieścić próbkę z zapachem, tak aby była niewidoczna
- Exterior czyli obszary zewnętrzne – próbkę ukrywamy np. w szczelinach tarasów, pniach drzew itp.
- Water 7 pojemników, zamkniętych , wypełnionych wodą z umieszczoną w jednym z nich próbką zapachową.
Dwukrotne zaliczenie startu w kategorii, daje nam możliwość startów w II klasie w danej kategorii, gdzie do odnalezienia mamy już od 1- 3 próbek o zapachu cynamonu i pomarańczy.
Przewodnik przed startem informowany jest o ukrytej liczbie próbek.
W III klasie możemy spodziewać się już 4 ukrytych próbek o zapachu cynamonu, pomarańczy i goździka, ale również może okazać się, że na ringu nie ma żadnej ukrytej próbki. Ilość próbek przed startem nie jest znana przewodnikowi. Możemy spodziewać się próbek o zapachu cynamonu, pomarańczy i goździka.
W chwili obecnej w Polsce, nie ma jeszcze zawodów organizowanych w III klasach.
Nosework jest sportem dla każdego psa, nikogo nie eliminujemy, nawet psy agresywne, nadpobudliwe, lękliwe przy zapewnieniu odpowiednich środków bezpieczeństwa mogą uczestniczyć w szkoleniach, zawodach, seminariach.
Jako przewodnicy psów mogą startować osoby starsze, dzieci (o ile posiadają zgodę opiekuna),osoby niepełnosprawne, praktycznie wszyscy. Zawsze przed startem należy poinformować sędziego jak będziemy sygnalizowali odnalezienie próbki. Możemy to zrobić słownie: słowem „Alarm” bądź gestem np. przez podniesienie ręki.
W tej dyscyplinie wszystkie psiaki są równe, do rywalizacji stają psy:
- duże
- małe
- rasowe
- kundelki
- agresywne ( przy zastosowaniu odpowiednich zabezpieczeń)
- lękliwe
- nadpobudliwe
- szczeniaczki – które ukończyły 8 miesięcy
- psy starsze ( najstarszy psiak jaki zaczynał swoją przygodę z Nosework miał 13 lat ! )
Nosework jak zacząć?
Do treningów nie potrzebujemy żadnych super sprzętów, placu treningowego, ani pomocy osób trzecich, wystarczy dużo pozytywnej energii i chęć do rozwijania umiejętności swojego pupila.
W realnie niedługim czasie, przy odpowiednim treningu możemy trenować dosłownie wszędzie. Można trenowac nosework w domu. Wszystko będzie zależało od naszej wyobraźni i chęci rozwoju nas samych oraz naszego psa.
Również częstotliwość treningów możemy swobodnie dopasować do naszego rytmu dnia. Wszystko zależy od stopnia zaawansowania naszego pupila, na początku liczba treningów w ciągu dnia jest większa, ale czas treningu krótszy np. 5 treningów po max. 3 min.
Potem zmniejszamy liczbę treningów do 3, ale wydłużamy czas ich trwania np. do 5 min. Treningi nie powinny trwać zbyt długo, zawsze musimy je dostosować do możliwości naszego psa i zakończyć w momencie, gdy pies chce jeszcze pracować.
Nosework jest sportem bardzo pozytywnym, nastawionym na współpracę psa z człowiekiem w oparciu o zaufanie człowieka do psa, ponieważ tu to PIES MA ZAWSZE RACJĘ!!!
Autor: Alicja Lubner-Żuchowska